Spółdzielnia

Spółdzielnia to dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym. Spółdzielnia prowadzi wspólną działalność gospodarczą, społeczną, a także kulturalno-oświatową. Wszystko to w interesie swoich członków i ich środowiska. Majątek spółdzielni jest prywatną własnością jej członków. Założyć spółdzielnie może, co najmniej 10 osób fizycznych lub trzy osoby prawne. Jednak spółdzielniach produkcji rolnej minimalna liczba założycieli, będącymi osobami fizycznymi wynosi 5. Założyciele muszą uchwalić statut spółdzielni oraz dokonać wyboru jej organów. Spółdzielnia musi być wpisana do rejestru sądowego. Dzięki temu nabywa osobowość prawną, mogąc stać się podmiotem praw i obowiązków. W prawie polskim kwestie dotyczące spółdzielni zostały zamieszczone w ustawie Prawo spółdzielcze z 16 września 1982 r. Ustawa została przez szereg lat ujednolicana. Działa również w oparciu o inne ustawy i zarejestrowane statuty. Statut spółdzielni spisywany jest podczas jej zakładania. Reguluje on szereg podstawowych kwestii takich jak: nazwę i teren działalności spółdzielni, cel jej powstania, przedmiot jej działania, prawa i obowiązki jej członków, wysokość wpisowego, udziałów członków danej spółdzielni, zasady i tryb przyjmowania nowych członków, tryb ich występowania, wykluczania i wykreślania, zasady wyboru i odwoływania członków organów spółdzielni oraz zasady podziału nadwyżki budżetowej i pokrywania ewentualnych strat. Wśród spółdzielni wyróżnić można: spółdzielnie produkcji rolnej, których celem jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego, oraz działalność na rzecz indywidualnych gospodarstw rolnych członków tej spółdzielni. Dalej są spółdzielnie kółek, bądź usług rolniczych. Świadczą one usługi dla rolnictwa oraz środowiska wiejskiego. Spółdzielnie pracy to rodzaj trzeci. Przedmiotem ich działalności jest z kolei prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa opartego na osobistej pracy członków. Jednym z przykładów może być działalności spółdzielni inwalidów i osób niewidomych, której celem jest zawodowa i społeczna rehabilitacja takich osób. Kolejnym rodzajem są spółdzielnie pracy rękodzieła ludowego i artystycznego tworzące nowe i kultywujące tradycyjne wartości kultury materialnej. Ostatnie, chyba najbardziej powszechne to spółdzielnie mieszkaniowe. Służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych jej członków oraz potrzeby gospodarcze i kulturalne wynikające z zamieszkiwania w spółdzielczym osiedlu lub budynku. Warto dodać, że spółdzielnie mogą zakładać związki gospodarcze i przystępować do takowych. Wcześniej wymieniłem najważniejsze organy spółdzielni. W tym miejscu chciałbym pokrótce omówić, czym się zajmują. Pierwszym organem jest walne zgromadzenie. Tworzą je wszyscy członkowie spółdzielni. Decyduje ono w ważnych sprawach i jest organem uchwałodawczym. Rada nadzorcza kontroluje i nadzoruje bieżącą działalność zarządu i poszczególnych jednostek organizacyjnych spółdzielni. Uchwala palny gospodarcze i programy działalności spółdzielni. Ostatni jest zarząd, który reprezentuje spółdzielnię na zewnątrz. Kieruje także bieżącą działalnością spółdzielni i dokonuje on czynności prawnych w imieniu spółdzielni.