Organizacje pozarządowe to organizacje o dosyć specyficznej charakterystyce. Ich powstawanie, istnienie i działalność świadczą o tym, że członkowie społeczeństwa dostrzegają pewne potrzeby w swym otoczeniu i chcą je oddolnie realizować. Ich podstawowym założeniem jest to, że celem jest tu nie zysk, a poprawa istniejącego stanu rzeczy. Warto wiedzieć, jak wygląda to od strony formalnej. Po pierwsze organizacje pozarządowe są organizacjami non-profit. Oznacza to, że – jak już wspomnieliśmy – nigdy zysk nie jest ich głównym celem. Z drugiej jednak strony czerpanie zysków nie jest zakazane, tyle tylko, że uzyskane pieniądze przekazuje się na określone z góry cele (określone w statucie). Poza tym organizacje pozarządowe korzystają z pomocy wolontariuszy. Oznacza to że większość jej pracowników nie zarabia. Jaki jest w tym sens? Praca wolontariuszy polega na tym, że wzbogacają oni siebie i swoją społeczność przez swoją działalność. Kierują się pewnymi wartościami i starają się je realizować. Sami jednak również sporo zyskują, poza satysfakcją oczywiście. Zdobywają umiejętności konieczne w życiu zawodowym i prywatnym oraz pomagają innym, co daje im poczucie spełnienia. Właśnie ze względu na statusową konieczność działań prospołecznych organizacje pozarządowe nazywa się organizacjami użyteczności publicznej. Wśród najczęściej wybieranych typów działalności jest edukacja, wspomaganie ochrony zdrowia, ochrona środowiska oraz pomoc społeczna. Państwo nie ingeruje i nie powinno ingerować w to, jak obywatele, to znaczy na jakich zasadach członkowie społeczeństwa zrzeszają się, by realizować wspólnie ustalone cele. Ta wolność jest podstawą do realizacji ustalonych planów. A taka właśnie działalność jest podstawą istnienia wolnego, świadomego swych praw i obowiązków społeczeństwa obywatelskiego.